Πολύ συχνά βιώνουμε συναισθήματα από τα οποία αν απαλλαγόμασταν θα νιώθαμε μία ισχυρή δόση ανακούφισης. Και αυτό συμβαίνει σε σχετικά μεγάλη συχνότητα γιατί από τα έξι βασικά συναισθήματα (ευτυχία, λύπη, έκπληξη, αηδία, θυμός και φόβος) μόνο ένα έχει μία θετική χροιά. Αυτό είναι η χαρά ή η διακαώς πολυπόθητη ευτυχία. Αυτό, όπως λένε οι ειδικοί οφείλεται στο γεγονός ότι τα συναισθήματα φτιάχτηκαν αρχικά για να λειτουργούν ως σήμα κινδύνου, ώστε να προστατεύεται ο οργανισμός μας. Τα συναισθήματα, με άλλα λόγια, βοηθούν στο να διακρίνουμε αν κάτι που παρουσιάζεται μπροστά μας είναι ωφέλιμο για μας ή αν ο δρόμος της φυγής αποτελεί και την καλύτερη λύση του μυστηρίου.
Όλες οι συναισθηματικές αποχρώσεις (λευκού, γκρι, ακόμα και μαύρου) μπορούν να είναι μία πολύ χρήσιμη προσωπική πληροφορία. Οι φόβοι και οι ανησυχίες μας συνήθως αναφέρονται σε κάτι που είναι μελλοντικό και για το οποίο δεν μπορούμε να ασκήσουμε έλεγχο. Από την άλλη, ο θυμός η πικρία και η απόρριψη αποτελούν συναισθήματα που πηγάζουν από σκέψεις για το παρελθόν. Το παρελθόν είναι μη αναστρέψιμο, δεν μπορούμε να το αλλάξουμε αυτό καθ' εαυτό. Αυτό όμως που μπορούμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε την σχέση που έχουμε εμείς μαζί του στο εδώ και τώρα. Μόνο το 'τώρα' είναι η πραγματικότητά μας και για αυτό καλό θα είναι να ασκηθούμε σε αυτό, ώστε να αισθανόμαστε όσο το δυνατόν καλύτερα. Και επειδή οι σκέψεις διαμορφώνουν την πραγματικότητά μας, παρακάτω ακολουθούν ορισμένες 'ασκήσεις' για να εκγυμνάσουμε το πνεύμα μας προς την διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων.
Βήμα 1: Αναγνώρισε και παραδέξου αυτό που αισθάνεσαι.
Για να το πετύχεις αυτό ξεκίνα από το να παρατηρείς τον εαυτό σου. Αλλά για να γίνει η ενδοσκοπική διαδικασία με έναν γόνιμο τρόπο, καλό θα ήταν να βρίσκεσαι σε κατάσταση ηρεμίας. Κατά τη διάρκεια της ημέρας αρχίζεις να επιδιώκεις κάποιες παύσεις στις οποίες αναρωτιέσαι: "τί αισθάνομαι αυτήν την στιγμή;". Προσπάθησε να μην κριτικάρεις αυτό που αισθάνεσαι ο,τιδήποτε και αν είναι αυτό. Μόνο αν μάθεις να ακολουθείς την πορεία όλων των συναισθημάτων σου, ακόμα και των πιο ποταπών, θα μπορέσεις στη συνέχεια να διακρίνεις τι είναι αυτό που σε κάνει ορισμένες φορές να αισθάνεσαι άσχημα.
Βήμα 2: Προσπάθησε να ονομάσεις το συναίσθημα.
Πρόσεξε η ονομασία που θα δώσεις να αναφέρεται σε συναίσθημα και όχι σε κατάσταση, όπως π.χ. "νιώθω αδιαφορία", καθώς η αδιαφορία δεν είναι συναίσθημα. Συνήθως, όταν μπορούμε να ορίσουμε κάτι, παύει να είναι τόσο απειλητικό όσο αρχικά φάνταζε στα μάτια μας. Και στην συνέχεια όταν ξέρουμε με τι έχουμε να κάνουμε μπορούμε να το μεταβολίσουμε σε μία διαφορετική συναισθηματική ποιότητα.
Βήμα 3: Καθησύχασε τον εαυτό σου και με την βοήθεια της αναπνοής σου προσπάθησε να διώξεις με την εκπνοή σου την αρνητική ενέργεια ώστε να φύγει.
Φαντάσου τον εαυτό σου να απαλάσσεται από το δυσάρεστο συναίσθημα. Δεν χρειάζεται να πιέσεις τον εαυτό σου να κάνει κάτι για αυτό. Απλά άφησέ το να φύγει. Μπορείς να βοηθήσεις περαιτέρω την διαδικασία αν σκεφτείς νοερά ότι καθώς εκπνέεις διώχνεις από μακριά σου καθετί που είναι δυσάρεστο για σένα.
Συνέχισε να ακολουθείς την συγκεκριμένη μέθοδο μέχρι να νιώσεις ότι κάτι ελαφραίνει από πάνω σου. Είναι πολύ πιθανό αρχικά να μην απαλλαγείς ολοκληρωτικά από τα ενοχλητικά σου συναισθήματα. Μπορεί από την άλλη, να νιώσεις ανάμεικτα συναισθήματα. Αυτό όμως δεν χρειάζεται να σε μπερδεύει. Όσο με περισσότερο ζήλο ακολουθείς την άσκηση, τόσο περισσότερο θα γίνεται διαυγές ό,τι μέχρι τώρα είναι μπερδεμένο. Η παρατήρηση και στη συνέχεια η αποδοχή των συναισθημάτων βοηθά στο να αλλάξει η συναισθηματική μας κατάσταση προς την κατεύθυνση που θα είναι βοηθητική για μας τους ίδιους.
Όλες οι συναισθηματικές αποχρώσεις (λευκού, γκρι, ακόμα και μαύρου) μπορούν να είναι μία πολύ χρήσιμη προσωπική πληροφορία. Οι φόβοι και οι ανησυχίες μας συνήθως αναφέρονται σε κάτι που είναι μελλοντικό και για το οποίο δεν μπορούμε να ασκήσουμε έλεγχο. Από την άλλη, ο θυμός η πικρία και η απόρριψη αποτελούν συναισθήματα που πηγάζουν από σκέψεις για το παρελθόν. Το παρελθόν είναι μη αναστρέψιμο, δεν μπορούμε να το αλλάξουμε αυτό καθ' εαυτό. Αυτό όμως που μπορούμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε την σχέση που έχουμε εμείς μαζί του στο εδώ και τώρα. Μόνο το 'τώρα' είναι η πραγματικότητά μας και για αυτό καλό θα είναι να ασκηθούμε σε αυτό, ώστε να αισθανόμαστε όσο το δυνατόν καλύτερα. Και επειδή οι σκέψεις διαμορφώνουν την πραγματικότητά μας, παρακάτω ακολουθούν ορισμένες 'ασκήσεις' για να εκγυμνάσουμε το πνεύμα μας προς την διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων.
Βήμα 1: Αναγνώρισε και παραδέξου αυτό που αισθάνεσαι.
Για να το πετύχεις αυτό ξεκίνα από το να παρατηρείς τον εαυτό σου. Αλλά για να γίνει η ενδοσκοπική διαδικασία με έναν γόνιμο τρόπο, καλό θα ήταν να βρίσκεσαι σε κατάσταση ηρεμίας. Κατά τη διάρκεια της ημέρας αρχίζεις να επιδιώκεις κάποιες παύσεις στις οποίες αναρωτιέσαι: "τί αισθάνομαι αυτήν την στιγμή;". Προσπάθησε να μην κριτικάρεις αυτό που αισθάνεσαι ο,τιδήποτε και αν είναι αυτό. Μόνο αν μάθεις να ακολουθείς την πορεία όλων των συναισθημάτων σου, ακόμα και των πιο ποταπών, θα μπορέσεις στη συνέχεια να διακρίνεις τι είναι αυτό που σε κάνει ορισμένες φορές να αισθάνεσαι άσχημα.
Βήμα 2: Προσπάθησε να ονομάσεις το συναίσθημα.
Πρόσεξε η ονομασία που θα δώσεις να αναφέρεται σε συναίσθημα και όχι σε κατάσταση, όπως π.χ. "νιώθω αδιαφορία", καθώς η αδιαφορία δεν είναι συναίσθημα. Συνήθως, όταν μπορούμε να ορίσουμε κάτι, παύει να είναι τόσο απειλητικό όσο αρχικά φάνταζε στα μάτια μας. Και στην συνέχεια όταν ξέρουμε με τι έχουμε να κάνουμε μπορούμε να το μεταβολίσουμε σε μία διαφορετική συναισθηματική ποιότητα.
Βήμα 3: Καθησύχασε τον εαυτό σου και με την βοήθεια της αναπνοής σου προσπάθησε να διώξεις με την εκπνοή σου την αρνητική ενέργεια ώστε να φύγει.
Φαντάσου τον εαυτό σου να απαλάσσεται από το δυσάρεστο συναίσθημα. Δεν χρειάζεται να πιέσεις τον εαυτό σου να κάνει κάτι για αυτό. Απλά άφησέ το να φύγει. Μπορείς να βοηθήσεις περαιτέρω την διαδικασία αν σκεφτείς νοερά ότι καθώς εκπνέεις διώχνεις από μακριά σου καθετί που είναι δυσάρεστο για σένα.
Συνέχισε να ακολουθείς την συγκεκριμένη μέθοδο μέχρι να νιώσεις ότι κάτι ελαφραίνει από πάνω σου. Είναι πολύ πιθανό αρχικά να μην απαλλαγείς ολοκληρωτικά από τα ενοχλητικά σου συναισθήματα. Μπορεί από την άλλη, να νιώσεις ανάμεικτα συναισθήματα. Αυτό όμως δεν χρειάζεται να σε μπερδεύει. Όσο με περισσότερο ζήλο ακολουθείς την άσκηση, τόσο περισσότερο θα γίνεται διαυγές ό,τι μέχρι τώρα είναι μπερδεμένο. Η παρατήρηση και στη συνέχεια η αποδοχή των συναισθημάτων βοηθά στο να αλλάξει η συναισθηματική μας κατάσταση προς την κατεύθυνση που θα είναι βοηθητική για μας τους ίδιους.
Πηγή: Πώς να νικήστε το στρες - Ελένη Τσουκαλή από τις εκδόσεις Αρχέτυπο